موارد و مقدار مصرف:
متفورمين به عنوان کاهنده قند خون در درمان ديابت نوع دو (ديابت غيروابسته به انسولين) بکارمي‌رود. متفورمين در اختلال متابوليسم کربوهيدرات و درمان سندرم تخمدان پلي کيستيک نيز تجويز ميشود.
| موارد منع مصرف و احتياط: حساسيت مفرط به دارو، اغماي ديابتي و كتواسيدوز، اختلال كار كليه، غلظت كراتينين سرمي بيش از mg/dL5/1 در مردان و بيش از mg/dL4/1 در مردان)، بيمار مزمن كبدي، نارسايي قلبي كه نياز به درمان دارويي دارد. سابقه يا موارد اسيدوز ناشي از اسيد لاكتيك، مانند شوك يا نارسايي ريوي، الكليسم (حاد يا مزمن)، و موارد ناشي از كمي اكسيژن خون. متفورمين بايد به طور موقت، پيش از مطالعات راديولوژيك با استفاده از مواد حاجب يددار، قطع شود؛ زيرا اين مواد ممكن است باعث نارسايي حاد كليه شوند. در صورت بروز هيپوكسي دارو بايد قطع شود. موارد احتياط الف) متفورمين از طريق كليه‌ها دفع ميشود و پيگيري منظم عملكرد كليه در تمام بيماران ديابتي توصيه ميشود. در بيماران با سن بيش از 80 سال، متفورمين نبايد تجويز شود، مگر آنكه مناسب بودن عملكرد كليه آنها تأييد شده باشد. ب) مصرف متفورمين در مواردي كه ممكن است به دهيدراسيون منجر شود و در بيماران مبتلا به عفونت يا آسيب‌ديدگي‌هاي شديد توصيه نمي‌شود. پ) مصرف متفورمين بايد پيش از اعمال جراحي قطع شده و پس از آن در صورت نرمال بودن تغذيه و عملكرد كليوي بيمار مجدداً شروع شود. قطع دارو پيش از اعمال جراحي كوچك كه نياز به محدوديت غذا و مايعات ندارد، لازم نيست. ت) غلظت ويتامين B12 در بيماراني كه به طور مداوم متفورمين مصرف مي‌كنند، بايد در هر سال پيگيري شود، زيرا گزارشهايي مبني بر كاهش جذب ويتامين B12 وجو دارد. |
| عوارض جانبي: هيپوگليسمي، بي اشتهايي، تهوع، استفراغ، نفخ، توليد گاز بيش از حد در روده‌ها، و اسهال، خستگي، دردهاي عضلاني، تنگي نفس، خواب آلودگي، يا معده درد. |
| تداخل دارويي: مصرف همزمان با سولفونيل اوره‌ها ممكن است موجب بروز هايپوگليسمي شود. در صورت مصرف همزمان اين داروها غلظت خوني گلوكز بايد مرتبا ًاندازه‌گيري شود. در صورت لزوم مصرف متفورمين با انسولين، براي جلوگيري از بروز هايپوگليسمي و به دست آوردن نسبت مناسب مصرف آنها، در شروع درمان بيمار بايد بستري شود. در صورت مصرف همزمان با سايمتيدين، كليرانس كليوي متفورمين ممكن است كاهش يابد. مقدار مصرف متفورمين بايد كاهش يابد. در صورت مصرف همزمان داروهاي ضد انعقاد با متفورمين، ممكن است مقدار مصرف داروهاي ضد انعقاد احتياج به تنظيم داشته باشد. برخي داروها ممكن است قند خون را افزايش داده و ازدياد دوز متفورمين را ضروري نمايند. مهمترين اين داروها عبارتند از: بلوكرهاي كانال كلسيمي، كورتيكواستروئيدها، استروژن‌ها، ضد بارداري‌هاي هورموني، ايزونيازيد، نياسين، فنوتيازين‌ها، فني‌توئين، داروهاي مقلد سمپاتيك، تيازيدها و ديگر ديورتيك‌ها، و هورمونهاي تيروئيدي. داروهاي كاتيوني (آميلورايد، سايمتيدين، ديگوكسين، مورفين، پروكائين آميد، كينيدين، كينين، رانيتيدين، تريامترن، تريمتوپريم و وانكومايسين) ممكن است با متفورمين در ترشح كليوي رقابت نموده و سطح آن را افزايش دهند. |
| مکانيسم اثر: اين دارو مقاومت به انسولين را در بيماران ديابتي کم مي‌کند. |
| فارماكوكينتيك: جذب: از دستگاه گوارش جذب ميشود. فراهمي زيستي حدود 50 تا 60 درصد است. غذا وسعت و تا حدي سرعت جذب را كاهش ميدهد. پخش: به مقدار بسيار كم به پروتئين‌هاي پلاسمايي متصل ميشود. با گذشت زمان وارد اريتروسيت‌ها ميشود. متابوليسم: متابوليزه نمي‌شود. دفع: 90% از ادرار دفع ميشود. نيمه عمر حذف از پلاسما 5/6 ساعت و از خون 5/17 ساعت است. به صورت تغيير نيافته از طريق ادرار دفع ميشود. |
| قرص |
| اطلاعات دیگر: بر اساس پژوهشهاي اخير، اين دارو احتمالاً در آينده خواهد توانست براي درمان سرطان پستان به کار رود. يافته هاي جديد نشان ميدهد که انرژي لازم براي رشد سلولهاي سرطاني (در پستان) توسط ميتوکندري‌هاي سلولها توليد ميشود و اين انرژي توليدي در سلولهاي سرطاني پنج برابر بيشتر از سلولهاي ديگر است. متفورمين موجب سرکوب فعاليت ميتوکندري ميشود و ميتواند در آينده روشي براي درمان سرطان پستان به کار رود. آزمايشهاي ديگري نيز تاثير متفورمين براي سرکوب رشد تومورهاي سرطاني پستان نشان داده‌اند. |
ايونکس Sodium Polystyrene Sulfonate